สงครามแฟชั่นลามไปถึงชั้นศาล เมื่อ Shein แบรนด์เสื้อผ้าแฟชั่นออนไลน์จากจีน ดันขายกระเป๋าที่ “คล้าย” จนหลายคนบอกว่า “เหมือน” กับกระเป๋าสะพายข้างตัวดังจากแบรนด์แฟชั่นญี่ปุ่นอย่าง Uniqlo งานนี้ทางแบรนด์จึงไม่ขอทน ยื่นฟ้องให้หยุดขายและเรียกค่าเสียหายหลักร้อยล้านเยน
ตัวกระเป๋าที่เป็นประเด็นคือรุ่น “Round Mini Shoulder Bag” หรือที่เรียกเล่น ๆ กันว่า “Mary Poppins Bag” เพราะใส่ของได้เยอะเหมือนกระเป๋าของ Marry Poppins ตัวละครดังจากภาพยนตร์เพลงปี 1964 มีลักษณะเป็นกระเป๋าผ้าไนลอนแบบสะพายข้างทรงครึ่งวงกลม ซึ่งเป็นที่นิยมมาก โด่งดังมาจากกระแสใน TikTok ตลอดช่วงปี 2022-2023 เพราะมีคนออกมาทำคลิปให้ดูว่าสวยและใส่ของได้เยอะแค่ไหน โดยราคาก็ไม่แรง ขายที่ราว ๆ $20 ราคาในไทย 590 บาทเท่านั้น ทำให้ขายดีมากถึงขนาดที่หมดสต๊อกไปหลายครั้ง
ทาง Shein เห็นตัวกระเป๋าดังได้กระแสดี จึงผลิตรุ่นที่หน้าตาเหมือนกันเป๊ะออกมาโดยใช้วัสดุที่ต่างไปเล็กน้อย และขายด้วยราคาเพียง $5 และในไทยขายเพียง 120 บาทเท่านั้น (ตอนนี้ลดเหลือ 80 บาทแล้วด้วย) ถูกกว่ากัน ราว 4-5 เท่าตัว
นั่นทำให้ทาง Fast Retailing บริษัทแม่ของ Uniqlo ออกมาแถลงว่าได้ยื่นเรื่องต่อศาลเมืองโตเกียว ฟ้อง Shein และบริษัทลูกอีก 2 บริษัท ตั้งแต่เมื่อวันที่ 28 ธันวาคม เรื่องการลอกเลียนสินค้า แจ้งให้หยุดจำหน่ายสินค้าดังกล่าวทันทีและชดใช้ค่าเสียหายเป็นเงิน 160 ล้านเยน หรือราว ๆ 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ถ้าคิดเป็นเงินไทยก็ประมาณ 38.5 ล้านบาท
ทาง Fast Retailing บอกว่า “การขายสินค้าลอกเลียนแบบของ Shein ทำให้ความมั่นใจในแบรนด์และสินค้าของ Uniqlo ลดลงอย่างมาก”
ฝ่ายโฆษกของ Shein ก็ออกมาบอกว่า “Shein ให้ความสำคัญกับทรัพย์สินทางปัญญาของผู้อื่นและให้ความสำคัญกับทุกข้อกล่าวหาเกี่ยวกับการละเมิด ขณะนี้เรากำลังตรวจสอบเรื่องนี้อยู่”
ถึงจะพูดอย่างนั้น แต่อย่างที่รู้กันว่านี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่ Shein มีประเด็นเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์ เคยมีคนจับสังเกตได้หลายครั้งว่าเสื้อผ้าของ Shein ดันไปเหมือนกับดีไซน์ของแบรนด์อื่น ๆ จนเกิดเป็นคดีฟ้องร้องมาแล้ว อย่างปี 2023 H&M ก็เพิ่งจะฟ้อง Shein ในฮ่องกงไปในกรณีคล้ายกัน และในปีเดียวกันนั้นยังถูกฟ้องจาก 3 ดีไซเนอร์อิสระในข้อหาแบบเดียวกัน บอกว่าการกระทำของ Shein ละเมิดกฎหมายปราบปรามองค์กรทุจริตและฉ้อโกง หรือ RICO ค่าเสียหายนับ $100 ล้าน และยังมีดีไซเนอร์รวมถึงแบรนด์เล็กอีกมากมายที่ถูกขโมยดีไซน์ไป
ซึ่งผลของคดียังไม่เป็นที่สิ้นสุด เท่ากับว่าจริง ๆ แล้ว Shein ยังไม่เคยแพ้ แบรนด์และดีไซเนอร์เหล่านี้จึงยังไม่ได้รับความยุติธรรมอย่างที่ควร
นอกจากนี้เอง Shein ยังเคยประสบกับข้อกล่าวหาอีกหลายเรื่อง ไม่ว่าจะเป็นปัญหาเรื่องการสร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการเป็น Fast Fashion การกดขี่แรงงาน ใช้แรงงานหนักถึงวันละ 16 ชั่วโมง และยังเคยจ้าง Youtuber ไปถ่ายคลิปเยี่ยมโรงงานเพื่อลบล้างข้อกล่าวหาแต่สังคมมองว่าสร้างภาพอีก
แม้จะอยู่ท่ามกลางกระแสด้านลบที่ถาโถมจากสังคม Shein ก็ได้ยื่นเอกสารเตรียม IPO เข้าตลาดหุ้นสหรัฐฯ แล้ว รายได้และบริษัทยังคงเติบโตสูง ปี 2023 มีรายไม่น้อยกว่า 30,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และการประเมินมูลค่าล่าสุดอยู่ที่ราว ๆ 66,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
ทั้งนี้คงต้องรอติดตามว่าอนาคตของวงการแฟชั่นและ Shein จะเป็นอย่างไร จะแพ้หรือจะรอดตัวไป จะสะดุดล้มจากการกระทำของตัวเองไหม จะ IPO ได้สำเร็จหรือเปล่า และจะเติบโตด้วยแนวทางที่เปลี่ยนไป หรือจะยังใช้ลูกไม้แบบเดิม ๆ
สุดท้ายนี้ทุกคนคิดเห็นอย่างไรกับประเด็นนี้ ลองคอมเมนต์แลกเปลี่ยนกันดูครับ เผื่อจะมีมุมมองใหม่ ๆ หรือข้อมูลที่น่าสนใจเพิ่มเติม
ที่มา:
https://apnews.com/article/uniqlo-shein-copies-bag-japan-retail-55b3e15ed15786d411c6ee36b926a7d7
https://www.dailymail.co.uk/yourmoney/consumer/article-12974689/shein-sued-uniqlo-bag.html
https://time.com/6295035/shein-lawsuit-copyright-infringement/
https://research.contrary.com/reports/shein
