เมื่อเร็ว ๆ นี้มีข่าวว่านักกีฬาเหรียญเงินโอลิมปิก ยูซุฟ ดิเคช (Yusuf Dikeç) ได้ยื่นจดเรื่องจดเครื่องหมายการค้า “ท่ายิงปืน” สุดชิลของเขาที่เป็นมีมโด่งดังไปทั่วโลก หลังจากมีหลายคนพยายามเอาท่านี้ไปจดเครื่องหมายการค้าโดยไม่ได้ขออนุญาตเขาก่อน ซึ่งก็สร้างความสับสนและทำให้หลายคนเข้าใจผิดว่า แบบนี้คนอื่นก็ยิงปืนท่าเดียวกับเขาไม่ได้แล้วเหรอ
ความจริงแล้วมันไม่ใช่แบบนั้นเลย กรมทรัพย์สินทางปัญญานิยามไว้ว่า “เครื่องหมายการค้า ตามความหมายอย่างกว้างนั้น หมายถึง เครื่องหมาย หรือตราสัญลักษณ์ที่ใช้กับสินค้าหรือบริการเพื่อทำให้ผู้บริโภคสามารถแยกสินค้าและบริการหนึ่ง ๆ ออกจากสินค้าและบริการของผู้ผลิตรายอื่นได้ โดยเครื่องหมายการค้าจะทำให้สินค้าหรือบริการที่มาจากแหล่งหนึ่งมีเอกลักษณ์และแตกต่างจากสินค้าหรือบริการที่มาจากแหล่งอื่น” นั่นหมายถึงเครื่องหมายที่ใช้ใน “เชิงพาณิชย์” เท่านั้น
การจดเครื่องหมายการค้า จึงหมายถึงการทำให้เครื่องหมาย สัญลักษณ์ ชื่อ หรือลวดลาย การออกแบบอันเป็นเอกลักษณ์ของคุณ สำหรับการใช้งาน “เชิงพาณิชย์” ได้รับความคุ้มครองตามกฎหมาย
ที่ดิแคชตัดสินใจยื่นจดเครื่องหมายการค้ากับสำนักงานสิทธิบัตรและเครื่องหมายการค้าตุรกี เป็นเพราะเขาได้รับแจ้งว่า มีความพยายามหลายครั้งในการนำท่ายิงปืนของเขาไปจดเครื่องการค้า ซึ่งได้ถูกปฏิเสธไป เขาจึงต้องไปจดไว้เองเพื่อปกป้องทรัพย์สินทางปัญญาและรักษาประโยชน์เชิงพาณิชย์ของตัวเอง ซึ่งหลายคนอาจนำภาพท่ายิงของเขาไปสกรีนลงเสื้อ แก้วน้ำ หรือเคสมือถือ เพื่อขายสินค้าเหล่านี้ได้
แต่สำหรับการแข่งขันยิงปืน ไม่ว่าจะในรายการไหนก็ไม่มีผล นักกีฬาทุกคนยังสามารถยิงปืนท่าไหนก็ได้ที่พวกเขาต้องการ รวมทั้งท่าเดียวกับดิแคชด้วย
นอกจากดิแคชแล้ว ก็ยังมีนักกีฬาชื่อดังหลายคนที่ยื่นจดเครื่องหมายการค้าท่าทางของตัวเอง
คีเลียน เอ็มบัปเป้ (Kylian Mbappé) กองหน้าสุดแกร่งจากเรอัลมาดริด ก็ได้ยื่นจดเครื่องหมายการค้า “ท่าดีใจ” ฉลองประตูของเขา รวมทั้งนามสกุล ชื่อย่อ และคำพูดอันโด่งดัง ในหลายประเทศ รวมทั้งในสหภาพยุโรป เมื่อต้นปี 2024
เช่นเดียวกับนักวิ่งลมกรดระดับตำนาน ยูเซน โบลด์ (Usain Bolt) ที่จดเครื่องหมายการค้า “ท่าฉลองชัย” ของเขาในปี 2022 เพราะมีแผนในการผลิตสินค้า
หรือที่หลายคนรู้จักดีคือท่าดังก์ในตำนานของ ไมเคิล จอร์แดน (Michael Jordan) ที่เห็นกันได้บนเสื้อผ้าและในรุ่น Jordan จาก Nike ซึ่งแม้จะจดไว้แล้วทั้งชื่อและท่า ก็ยังเคยเจอแบรนด์จีนเหลี่ยมไปใช้ นั่นคือแบรนด์ Qiaodan ที่เป็นคำออกเสียงภาษาจีนของชื่อ Jordan นั่นเอง แต่หลังจากฟ้องร้องกันนาน 9 ปี สุดท้ายแบรนด์จีนก็แพ้ไป ทำให้แผน IPO เข้าตลาดหลักทรัพย์ล่มไปเลยด้วย
ดังนั้นการจดเครื่องหมายการค้าในท่าทางอันเป็นเอกลักษณ์ของนักกีฬาที่โด่งดังจึงถือเป็นเรื่องสำคัญและจำเป็นมาก เพราะหากพวกเขาไม่จด ก็อาจมีคนหัวหมอเอาท่าทางของพวกเขาไปหากินโดยเจ้าตัวไม่รู้เลยก็เป็นได้