Apple กำลังเผชิญกับการฟ้องร้องทางกฎหมายที่กล่าวหาว่าบริษัทได้ผูกขาดลูกค้าชาวอังกฤษกว่า 40 ล้านคนให้ใช้บริการ iCloud และเรียกเก็บค่าบริการในราคาที่สูงเกินควร กลุ่มผู้บริโภคที่เรียกว่า Which? ได้ยื่นฟ้องคดีนี้ โดยคาดว่าหากชนะคดี อาจนำไปสู่การจ่ายเงินชดเชยมูลค่าถึง 3 พันล้านปอนด์ หรือประมาณ 1.3 แสนล้านบาท
ล็อคผู้บริโภคไว้-กีดกันไม่ให้คู่แข่งเข้าถึง
Which? กล่าวหาว่าในช่วงเวลา 9 ปีนับตั้งแต่ปี 2015 แอปเปิลได้ผูกมัดผู้ใช้ให้ติดอยู่กับบริการของตน และเรียกเก็บค่าบริการในราคาที่สูงเกินควร ในขณะเดียวกันก็กีดกันผู้ให้บริการคลาวด์รายอื่น
iCloud เป็นบริการจัดเก็บข้อมูลที่ผสานรวมกับระบบของ Apple แม้ว่าจะใช้โครงสร้างพื้นฐานคลาวด์จากผู้ให้บริการภายนอก (เช่น Google, Amazon และ Microsoft) ในการจัดเก็บข้อมูลผู้ใช้ที่เข้ารหัสไว้ บริการนี้ถูกติดตั้งมาพร้อมกับอุปกรณ์แอปเปิลทุกเครื่องและให้พื้นที่จัดเก็บฟรี 5GB สำหรับรูปภาพ บันทึก ข้อความ และข้อมูลอื่นๆ เมื่อผู้ใช้เต็มพื้นที่ 5GB จะได้รับคำเชิญให้อัปเกรดเพื่อเพิ่มพื้นที่จัดเก็บใน ราคาค่าบริการพื้นที่จัดเก็บข้อมูลเริ่มต้นที่ 0.99 ปอนด์ต่อเดือนสำหรับพื้นที่ 50GB ไปจนถึง 54.99 ปอนด์ต่อเดือนสำหรับพื้นที่ 12TB
ผู้ใช้ไม่สามารถใช้ผู้ให้บริการคลาวด์รายอื่นได้ และไม่สามารถจัดเก็บหรือสำรองข้อมูลทั้งหมดของโทรศัพท์กับผู้ให้บริการภายนอกได้ แอปเปิลไม่อนุญาตให้บริการคลาวด์ของคู่แข่งเข้าถึงผลิตภัณฑ์ของตนได้อย่างเต็มที่ โดยอ้างเหตุผลด้านความปลอดภัย แต่นี่ก็เสมือนว่าผู้บริโภคถูก “ล็อกไว้ข้างใน (locked-in)” ระบบนิเวศของ Apple
การล็อกผู้บริโภคไว้ในระบบนิเวศของตัวเอง ในระยะยาวเป็นทำให้ผู้บริโภคต้องจ่ายมหาศาล ไม่ใช่แค่เงิน แต่ยังรวมถึงการเสียโอกาสด้านคุณภาพและทางเลือก และเนื่องจาก Apple เป็นผู้เล่นรายใหญ่ในอุตสาหกรรมมือถือและแท็บเล็ต นี่ยังเป็นการกีดกันผู้ให้บริการคลาวด์รายอื่น และทำให้บริษัทสร้างรายได้มหาศาล
การดำเนินการทางกฎหมายแบบรวมกลุ่ม
ในอดีตนั้น แทบเป็นไปไม่ได้เลยที่ผู้บริโภคตัวเล็กๆ จะยื่นฟ้องบริษัทยักษ์ใหญ่แบบรายคน แต่การดำเนินการทางกฎหมายของ Which? อาจช่วยให้ผู้บริโภคหลายล้านคนได้รับการชดเชยจากพฤติกรรมการผูกขาดของ Apple ด้วยระบบการยื่นฟ้องแบบรวมกลุ่มที่ให้สิทธิ์ถอนตัวได้ (opt-out collective action regime) ที่ถูกนำมาใช้โดยพระราชบัญญัติสิทธิผู้บริโภค 2015 โดย Which? จะต้องได้รับอนุญาตจากศาลอุทธรณ์การแข่งขันเพื่อให้การเรียกร้องดำเนินต่อไปได้ โดยจะมีการกำหนดวันพิจารณาในเร็วๆ นี้
อนาเบล โฮลต์ (Anabel Hoult) ประธานเจ้าหน้าที่บริหารของ Which? กล่าวว่า “การฟ้องร้องครั้งนี้เป็นการแสดงให้เห็นว่าบริษัทขนาดใหญ่อย่างแอปเปิลไม่สามารถเอาเปรียบผู้บริโภคในสหราชอาณาจักรได้โดยไม่ต้องรับผิดชอบ”
Apple ว่าไง?
ในทางกลับกัน Apple ได้ปฏิเสธข้อกล่าวหาของ Which? อย่างหนักแน่น โดยชี้แจงว่าผู้ใช้ไม่จำเป็นต้องใช้ iCloud และหลายคนใช้บริการจากภายนอก บริษัทยืนยันว่า “ได้พยายามอย่างเต็มที่เพื่อให้การถ่ายโอนข้อมูลเป็นไปอย่างง่ายดายที่สุด” และจะต่อสู้คดีนี้อย่างเต็มที่เพื่อพิสูจน์ว่าแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับ iCloud ของบริษัทไม่ได้เป็นการผูกขาดแต่อย่างใด
