ทั่วโลกกำลังเผชิญกับวิกฤติที่อยู่อาศัย โดยเฉพาะในประเทศไทยที่ราคาที่อยู่อาศัยสูงเกินกำลังรายได้ของประชาชนส่วนใหญ่ไปมาก ทำให้เป็นเรื่องยากที่จะมีบ้านเป็นของตัวเองในยุคนี้ ทางรัฐบาลเพื่อไทยนำโดยนายกรัฐมนตรี แพทองธาร ชินวัตร จึงได้เดินหน้าโครงการ “บ้านเพื่อคนไทย” พัฒนาที่อยู่อาศัยคุณภาพราคาจับต้องได้ในพื้นที่ศักยภาพสูง เพื่อให้คนที่มีรายได้ไม่มากได้มีบ้านเป็นของตัวเอง
จุดเด่นโครงการ
ราคาจับต้องได้คือจุดเด่นที่สุดของโครงการบ้านเพื่อคนไทย เพราะอุปสรรคสำคัญของคนอยากมีบ้านในยุคนี้คือราคานี่แหละ ทางรัฐบาลให้ข้อมูลว่าการผ่อนบ้านกับโครงการไม่ต้องใช้เงินดาวน์ และผ่อนเริ่มต้นแค่เดือนละ 4,000 บาทเท่านั้น ระยะเวลาผ่อนนาน 30 ปี ดอกเบี้ยธนาคารอาคารสงเคราะห์ 2.5% คิดเลขแบบไว ๆ ยอดรวมอยู่ที่ประมาณ 1.4 ล้านบาท เป็นราคาที่แทบหาไม่ได้จากโครงการของเอกชน โดยเฉพาะในพื้นที่ทำเลทอง ซึ่งนั่นคืออีกจุดเด่นของโครงการนี้
ที่อยู่อาศัยในโครงการนี้ทั้งบ้านและคอนโด เน้นสร้างบนพื้นที่ศักยภาพสูงของรัฐ 4 ทำเล ได้แก่ บางซื่อ ธนบุรี เชียงราก และเชียงใหม่ ซึ่งทุกที่ติดกับสถานีรถไฟและรถไฟฟ้า ทั้งยังอยู่ใกล้มหาวิทยาลัย โรงพยาบาลและห้างสรรพสินค้า เดินทางสะดวกเหมาะกับคนทำงาน ช่วยประหยัดค่าเดินทางและเวลาได้อีก เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานทางอ้อมได้ในระยะยาว
แต่ข้อสังเกตสำคัญคือ หลังจากผ่อนครบตามสัญญา 30 ปีแล้ว บ้านและคอนโดจะไม่ใช่ของคุณไปตลอด แต่จะได้สิทธิถือครองเป็นระยะเวลา 99 ปี ซึ่งไม่จำเป็นต้องส่งต่อ เมื่อครบแล้วที่อยู่อาศัยและที่ดินจะกลับมาเป็นของรัฐต่อไป นี่คือปัจจัยสำคัญที่ทำให้รัฐสามารถทำที่อยู่อาศัยราคาถูกได้ เนื่องจากสร้างบนที่ของรัฐเอง ไม่มีมีต้นทุนที่ดินที่เป็นปัจจัยหลักซึ่งทำให้บ้านราคาสูงขึ้น
เงื่อนไข
แน่นอนว่าดีลดีขนาดนี้ใคร ๆ ก็อยากได้ แต่รัฐได้ออกเงื่อนไขผู้มีสิทธิจองมาเพื่อให้โครงการตอบโจทย์ตามจุดประสงค์ที่ตั้งใจอยากให้คนรายได้น้อยมีบ้าน ดั้งนี้
– ต้องมีสัญชาติไทย
– บรรลุนิติภาวะ
– รายได้ไม่เกิน เดือนละ 50,000 บาท ต่อเดือน
– ไม่เคยมีกรรมสิทธิ์ในอาคารหรือสิ่งปลูกสร้างที่อาจใช้พักอาศัยได้ทุกประเภท
– ไม่เคยได้สิทธิในโครงการบ้านเพื่อคนไทย
โดย 1 คนจองได้ 1 หน่วยต่อ 1 โครงการเท่านั้น ห้ามโอนสิทธิภายใน 5 ปี ห้ามให้ผู้อื่นใช้ประโยชน์หรือทำนิติกรรม ลักษณะต่างตอบแทน ถ้าขาดคุณสมบัติข้อใดข้อหนึ่ง หรือมีรายได้เกิน 50,000 รัฐขอสงวนสิทธิ/บอกเลิกสัญญา/ปรับอัตราผลตอบแทนตามเหตุและปัจจัย
ช่องโหว่?
เงื่อนไขนับว่าค่อนข้างรัดกุมและเอื้อประโยชน์ให้กับคนที่ต้องการมีบ้านเพื่ออยู่อาศัยจริง ๆ แต่จากรายละเอียดเท่าที่มีหากใครจะมาผ่อนไว้ปล่อยเช่าก็อาจแอบทำได้อยู่ (เช่าแบบไม่มีสัญญา) หรือถ้านายทุนจะส่งนอมินีลงมาก็คงไม่ใช่ว่าเป็นไปไม่ได้เลย ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับว่าการตรวจสอบและควบคุมของโครงการเคร่งครัดแค่ไหน เพราะหากปล่อยให้เคสแบบนี้เกิดขึ้นจริงได้จะกลายเป็นผิดวัตถุประสงค์ของโครงการ แล้วการเป็นว่าคนอยากมีบ้านจริง ๆ ก็จะต้องเสียโอกาสไป
เอกชนโดนตัดราคา?
โครงการนี้ประชาชนได้ประโยชน์เต็ม ๆ แต่ผลกระทบอาจไปตกอยู่ที่ภาคอสังหาฯ เอกชนหรือเปล่า นี่คือสิ่งที่บางคนตั้งคำถาม เพราะโครงการของรัฐขายบ้านราคาถูกกว่าเท่าตัวในทำเลทองเหมือนกัน เป็นดีลที่น่าสนใจกว่าเห็น ๆ แบบนี้มันเหมือนตัดราคากันหรือเปล่า แล้วโครงการหลายร้อยล้านที่ยังขายไม่ออกตอนนี้จะทำอย่างไร
เบื้องต้นรัฐบาลจะไม่พัฒนาคราวละมาก ๆ อยู่แล้ว แต่จะค่อย ๆ ขยายเฟสพัฒนาโครงการต่อไปตามความต้องการของประชาชน เพื่อไม่ให้กระทบโครงการของภาคเอกชน โดยล็อตแรกใน 4 ทำเลมีทั้งสิ้นประมาณ 4,000 หน่วย ซึ่งนับว่าน้อยมากเทียบกับโครงการของเอกชนที่มีอยู่ในพื้นที่นั้น ๆ
ถึงอย่างนั้น โครงการเอกชนราคาแพงอาจไม่ได้รับผลกระทบอะไรเลยอยู่แล้ว เพราะหากมองกันตั้งแต่ที่มาของบ้านเพื่อคนไทย ก็เกิดจากราคาที่อยู่อาศัยของเอกชนที่สูงเกินไปจนคนรายได้น้อยเข้าไม่ถึงนี่แหละ นั่นหมายความว่ากลุ่มคนที่จะมาจองบ้านเพื่อคนไทยส่วนใหญ่อาจไม่ใช่กลุ่มเป้าหมายของโครงการเหล่านี้อยู่แล้ว แม้ว่าจะมีหลายคนในช่วงรายได้ไม่เกิน 50,000 บาทผ่อนคอนโดเอกชนราคาหลายล้านอยู่ก็ตาม
แต่กลุ่มที่อาจได้รับผลกระทบจริง ๆ คืออพาร์ตเมนต์ให้เช่าที่ราคาต่ำหมื่นลงมาที่มนุษย์เงินเดือนชนชั้นกลางนิยมเช่าอยู่ เนื่องจากเมื่อเทียบราคาและความคุ้มค่าแล้ว บ้านเพื่อคนไทยนับว่าถูกกว่ามากและได้สิทธิถือครองในระยะยาวด้วย สำหรับคนที่ไม่ได้ย้ายที่อยู่บ่อย ๆ ตามที่ทำงาน หรือต้องการลงหลักปักฐาน จองบ้านหรือคอนโดกับบ้านเพื่อคนไทยเป็นทางเลือกที่ดีกว่าชัดเจน แต่น่าจะเป็นผลกระทบเล็ก ๆ เท่านั้น เนื่องจากจำนวนหน่วยที่อยู่อาศัยในโครงการยังน้อยมาก ๆ
ในภาพรวมโครงการบ้านเพื่อไทยน่าจะส่งผลดีให้กับคนไทย เปิดโอกาสให้คนทำงานได้มีบ้านเป็นของตัวเองจริง ๆ ทั้งนี้สิทธิในโครงการก็มีจำนวนจำกัดมาก ๆ ใครที่สนใจจองสิทธิ สามารถลงทะเบียนได้ที่เว็บไซต์ www.บ้านเพื่อคนไทย.th ตั้งแต่วันที่ 17 มกราคม 2568 เพื่อให้ตรวจสอบคุณสมบัติ และจับสลากรับสิทธิในการซื้อที่อยู่อาศัยในโครงการบ้านเพื่อคนไทย
